احمد ارشادی

بادام یکی از محصولات خشکباری ایران است که از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. خاصیت انباری بسیار بالا، سهولت حمل و نقل و نگهداری، ضایعات کم، قابلیت زیاد صادرات و ظرفیت بالای کشت بادام در کشور سبب شده است که سیاست افزایش سطح زیر کشت این محصول در طول برنامه های توسعه جزء اصلی ترین اهداف زیر بخش باغبانی قرار گیرد، اما زود گلدهی در ژنوتیپ ها و ارقام بومی و تجاری بادام و در نتیجه سرمازدگی و کاهش شدید تولید، از مشکلات عمده تولیدکنندگان این خشکبار در اغلب سال ها است. سرمازدگی دیر رس بهاره خسارت قابل توجهی از نظر اقتصادی به باغداران وارد می کند، زیرا سبب از بین رفتن گل ها، میوه های تازه روئیده و شاخساره ها شده و این خود بر ذخایر غذایی، رشد، تولید مثل، نمو برگ و نهایتا بقای درخت در سالهای بعدی اثرات بسیار منفی دارد. مقاومت به سرما در جوانه های گل بدلیل عوامل متعددی نظیر خصوصیات ساختاری، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی است. از جمله فاکتورهای مهم که بر حساسیت و یا مقاومت گل ها به سرمازدگی بهاره تاثیر گذار هستند می توان به ژنوتیپ، مرحله نمو، تشکیل یخ، میزان رطوبت و وضعیت تغذیه ای مادگی اشاره کرد. تلاش های قابل ملاحظه ای برای کاهش خسارت سرمازدگی بهاره در بادام صورت گرفته است، لیکن تاکنون توصیه عملی و کاملاً سودمند برای آن وجود ندارد. بنابراین، رسیدن به درک صحیحی از ویژگی ها و مکانیسم های ایجاد مقاومت جهت دستیابی به ارقام مقاوم به سرما با عملکرد بالا و بازارپسندی خوب که از اهداف عمده تولید و به نژادی بادام بشمار می رود، بسیار ضروری می نماید. این پژوهش برآن شد تا با بررسی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی 70 رقم تجاری و ژنوتیپ امیدبخش بادام ایران در رابطه با مقاومت به سرما و غربال گری آن ها، مقاوم-ترین ارقام و ژنوتیپ ها را برای اهداف توسعه باغات و به نژادی این محصول مهم معرفی نماید.

در این پژوهش تحمل به خشکی شش رقم انگور ایرانی بررسی شده و تاثیر آنها به عنوان پایه بر تحمل به خشکی رقم بیدانه سفید ارزیابی گردید. در آزمایش اول تحمل به خشکی (80% و 40% آب قابل دسترس خاک) ارقام چفته، رطبی، خلیلی، لعل، رشه و بیدانه سفید ارزیابی شده و رابطه بین برخی پاسخ های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی این ارقام با تحمل به خشکی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی 40% آب قابل دسترس منجر به افزایش غلظت کربوهیدرات های محلول کل، پرولین، پراکسید هیدروژن، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، فنل کل، اسید آسکوربیک، نشت یونی، مالون دی آلدئید و کاهش غلظت کلروفیل، پروتئین های محلول کل، ویژگی های رشدی، جذب عناصر فسفر و نیتروژن در کلیه ارقام شد. بالاترین تحمل به خشکی در رقم چفته، مشاهده شد که به دنبال آن رقم رطبی قرار گرفت و پایین ترین تحمل به خشکی در این شرایط در رقم بیدانه سفید دیده شد. رقم چفته دارای بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، حجم ریشه، فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و غلظت فنل کل و کمترین غلظت مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن بود، کمترین شاخص حساسیت به تنش خشکی و سوبرینه شدن ریشه ناشی از کم آبی در این رقم مشاهده شد. رقم بیدانه سفید دارای کمترین وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، حجم ریشه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، فنل کل، کربوهیدرات های محلول کل و پرولین در شرایط تنش بود. این رقم سطح برگ خود را در شرایط تنش کاهش چندانی نداد و بالاترین درصد نشت یونی، غلظت مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، کاهش در محتوای نسبی آب برگ و غلظت نیتروژن را داشت. بیدانه سفید دارای بالاترین شاخص حساسیت به تنش خشکی و سوبرینه شدن ریشه در شرایط تنش بود. در آزمایش دوم اثر پایه های چفته، رطبی، لعل، خلیلی، رشه و بیدانه سفید بر تحمل به خشکی رقم بیدانه سفید مورد بررسی قرار گرفت. پایه ها تاثیر معنی داری بر رشد رویشی (ازجمله وزن تر و خشک اندام هوایی، تعداد برگ)، غلظت پرولین، کربوهیدرات های محلول، صفات فتوسنتزی (تعرق، فتوسنتز، هدایت روزنه ای)، فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و غلظت برخی عناصر برگ رقم بیدانه سفید در شرایط آبیاری نرمال داشتند. نقش پایه در فعالیت آنزیم آنتی اکسیدانی، غلظت اسمولیت های سازگارکننده پرولین و کربوهیدرات های محلول، نشت الکترولیت ها، غلظت م

چکیده در این پژوهش تحمل پایه های هسته دار GF677 و کادامن به تنش خشکی ارزیابی شد. همچنین تاثیر ملاتونین و نیتریک اکسید بر افزایش تحمل به خشکی و تغییرات برخی شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مرتبط با تحمل به خشکی در این پایه ها بررسی شد. در آزمایش اول آستانه تحمل به خشکی و رابطه بین برخی پاسخ های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی دو پایه هسته دار کادامن و GF677 با تحمل تنش بررسی گردید. نهال های ریشه دار شده یک ساله این دو پایه با افزودن مقادیر متفاوتی از پلی اتیلن گلیکول-6000 به محلول غذایی هوگلند در معرض تنش خشکی (1/0- (شاهد)، 6/0-، 1/1- و 6/1- مگاپاسکال) قرار گرفت. افزایش معنی دار نشت یونی و کاهش محتوای نسبی آب برگ در پایه های کادامن و GF677 به ترتیب در تنش خشکی 6/0- و 1/1- مگاپاسکال اتفاق افتاد. غلظت رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد کوانتومی فتوسیستم II (FV/FM) حساسیت کمتری به تنش داشته و در پایه های کادامن و GF677 به ترتیب در تنش خشکی 1/1- و 6/1- مگاپاسکال دچار کاهش معنی دار شد. کاهش در فتوسنتز، تعرق، CO2 زیر روزنه ای و هدایت روزنه ای در تنش خشکی شدید در پایه کادامن بسیار چشمگیر تر از GF677 بود. در تنش 6/1- مگاپاسکال، پایه GF677 علی رغم کاهش قابل توجه در تعرق، فتوسنتز خود را چندان کاهش نداد درحالی که در پایه کادامن کاهش نسبی در فتوسنتز در تنش 6/1- مگاپاسکال به مراتب بیشتر از کاهش نسبی تعرق و CO2 زیر روزنه ای بود و همین منجر به کاهش کارایی نسبی مصرف آب و هدایت مزوفیلی کادامن در مقایسه با GF677 شد. به نظر می-رسد کاهش شدید فتوسنتز در پایه کادامن در کنار محدودیت های روزنه ای تا حد زیادی ناشی از محدودیت های غیر روزنه ای مانند آسیب به غشاء سلولی و کاهش کلروفیل، کارتنوئید ها و فلورسانس کلروفیل در این پایه است. تنش خشکی باعث افزایش غلظت کربوهیدرات های محلول، پرولین، پراکسید هیدروژن، ملاتونین درونی، آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیر آنزیمی در هر دو پایه شد. پایه کادامن افزایش بیشتری در غلظت پرولین و پراکسید هیدروژن در شرایط تنش نسبت به GF677 نشان داد. بالاترین همبستگی بین پایداری غشاء های سلولی و پاسخ های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی بررسی شده در تیمارهای خشکی 1/1- و -6/1- مگاپاسکال مشاهده شد که نشان می دهد گیاهان هنگام قرار گرفتن در معرض تنش خشکی در یک حد بحرانی سیستم محافظتی خود را فعال می

چکیده در این پژوهش تحمل هفت رقم انگور تجاری به دمای پایین طی فصل رشد ارزیابی شد. همچنین تاثیر ملاتونین و نیتریک اکسید بر افزایش تحمل به سرما و تغییرات برخی شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مرتبط با تحمل به سرما در نهال های یک ساله انگور بررسی شد. در آزمایش اول تحمل به سرمای ارقام انگور خلیلی، بی دانه قرمز، فخری، ریش بابا، تامسون سیدلس، یاقوتی و روبی سیدلس طی فصل رشد ارزیابی شد و رابطه بین برخی پاسخ های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی این ارقام با تحمل به سرما بررسی شد. به همین منظور نهال های یک ساله گلدانی این ارقام در معرض تیمارهای دمایی 25، چهار، صفر و منفی چهار درجه سلسیوس قرار گرفتند. بالاترین تحمل به سرما در منفی چهار درجه سلسیوس مربوط به رقم خلیلی و به دنبال آن فخری و بیدانه قرمز بود و کمترین تحمل در روبی سیدلس و تامسون سیدلس مشاهده شد. بین تحمل به سرمای زمستانه قبلاً گزارش شده برای این ارقام با تحمل به سرمای منفی چهار درجه طی فصل رشد رابطه قوی ولی با تحمل به سرمای چهار درجه سلسیوس رابطه نسبتاً ضعیف تری وجود داشت. کاهش دما باعث افزایش غلظت کربوهیدرات های محلول، پرولین، پروتئین محلول، پراکسید هیدروژن، آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیر آنزیمی و ملاتونین درونی و کاهش کلروفیل، تبادلات گازی، شاخص Fv/Fm و محتوای نسبی آب برگ در همه ارقام شد. ارقام متحمل به سرما شامل خلیلی، فخری و بی دانه قرمز بالاترین محتوای نسبی آب، کربوهیدرات های محلول، پروتئین محلول، کلروفیل کل، شاخص Fv/Fm و فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیر آنزیمی و کمترین درصد نشت یونی، غلظت مالون دی آلدیید، پراکسید هیدروژن و پرولین را داشتند. بیشترین غلظت مالون دی آلدیید، پرولین و پراکسید هیدروژن در ارقام حساس روبی سیدلس، تامسون سیدلس و یاقوتی دیده شد. بالاترین همبستگی بین پایداری غشاء های سلولی و پاسخ های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی بررسی شده در تیمارهای سرمایی منفی چهار و صفر درجه سلسیوس مشاهده شد که نشان می دهد گیاهان پس از کاهش دما تا یک حد بحرانی سیستم محافظتی خود را فعال می کنند. در آزمایش دوم، با استفاده از نتایج آزمایش اول دو رقم مقاوم و حساس به سرمای خلیلی و روبی سیدلس انتخاب شده و تاثیر ملاتونین بر غلظت رنگیزه های فتوسنتزی، شاخص فلورسانس کلروفیل، تبادلات گازی و خصوصیات بیوشیمیایی آن ها تحت تنش سرما بررسی گردید.

در نواحی خشک و نیمه خشک کمبود آب یکی از محدودیت های جدی برای کشاورزی است. در این پژوهش مکانیسم های مورفوفیزیکوشیمیایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی دو رقم انگور رطبی و تامسون سیدلس تحت تنش کم آبی و تیمار سولفات منگنز ، سیلیکات پتاسیم و هورمون براسینواسترویید در شرایط گلدانی (محلول پاشی برگی) و درون شیشه ای ارزیابی شد. این پژوهش در قالب سه آزمایش مجزا انجام شد. در هر سه آزمایش از تیمار تنش کم آبی ظرفیت زراعی (بدون تنش کم آبی)، تنش کم آبی متوسط Mpa) 1-)، تنش کم آبی شدید ( Mpa5/1-) و تنش کم آبی خیلی شدید (Mpa 2-) در روش گلدانی و محیط موراشینگ و اسکوگ (MS) همراه مقادیر 0، 3، 9 و 12 درصد وزنی به حجمی پلی اتیلن گلایکول 6000 (PEG) در روش درون شیشه ای استفاده شد. در آزمایش اول از تیمار سولفات منگنز 0، 2 و 4 گرم در لیتر در شرایط گلدانی و از محیط موراشیگ و اسکوگ (MS) با سه تیمار بدون منگنز (0 میلی گرم در لیتر)، 9/16 میلی گرم در لیتر (غلظت استاندارد محیط) و 8/33 میلی گرم در لیتر (دو برابر غلظت استاندارد)، در آزمایش دوم از تیمار سیلیکات پتاسیم 0، 10 و 15 میلی مولار در شرایط گلدانی و 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر سیلیکات پتاسیم در محیط موراشینگ اسکوگ و در آزمایش سوم از تیمار هورمون براسینواستروئید 4/0 و 6/0 میلی گرم در لیتر در شرایط گلدانی و 2/0 و 4/0 میلی گرم در لیتر در محیط موراشینگ اسکوگ برای آزمایش درون شیشه ای استفاده شد. فراسنجه های رشدی شامل ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک ساقه، ضخامت برگ، وزن تر و خشک ریشه و محتوای نسبی آب برگ تحت تاثیر تنش کم آبی کاهش یافت اما طول ریشه افزایش نشان داد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، غلظت پروتئین محلول و کاروتنوئید برگ تحت تاثیر تنش کم آبی افزایش نشان داد. تیمار سولفات منگنز باعث افزایش قابل توجهی در فراسنجه های رشدی، محتوای آب برگ، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، غلظت پروتئین محلول و کاروتنوئید برگ شد. بیشترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز برگ در شرایط درون شیشه ای در تیمار 8/33 میلی گرم در لیتر سولفات منگنز در سطح تنش 12 درصد پلی اتیلن گلایکول در رقم رطبی (U min-1 g-1 FW 4/65) و در شرایط گلدانی در تیمار 4 گرم بر لیتر سولفات منگنز در رقم رطبی در سطح تنش خیلی شدید (U min-1 g-1 FW 1/84) دیده شد. نتایج این پژوهش پیشنهاد می کند که سولفات منگنز می

خسارت ناشی از دمای پائین به عنوان یکی از مهم ترین محدودکننده های رشد، تولید انگور را در اکثرمناطق به خطر می اندازد. این پژوهش در قالب دو آزمایش جداگانه طراحی شد؛ در آزمایش اول انگورهای رقم بیدانه سفید با کلریدکلسیم (0، 1 و 2 درصد) و نفتالین استیک اسید (0، 100، 300 و 500 پی پی ام) و ترکیب آن ها و در آزمایش دوم با کلرید کلسیم (0، 1 و 2 درصد) و سولفات پتاسیم (0، 1، 2 و 3 درصد) محلول پاشی شدند. تیمارهای محلول پاشی روی بوته های 10 ساله انگور رقم بیدانه سفید با فاصله هر 10 روز یک بار از 28 شهریور تا 7 مهر سال 1394 در یک باغ تجاری انجام شد و در سال 1395 تکرار گردید. جوانه ها در دی، بهمن و اسفند ماه در هر دو سال آزمایش نمونه گیری شدند و سپس به مدت 3 ساعت در معرض تیمارهای انجماد: 12- ، 16- ، 20- ، 24- و 28- درجه سانتی گراد قرار گرفتند. اثر محلول پاشی تیمارهای آزمایش بر زمان ریزش برگ ها قبل از خواب زمستانه و زمان باز شدن جوانه ها در بهار سال بعد بررسی شد. تحمل به یخ زدگی (LT50) و تغییرات در فعالیت آنتی اکسیدان ها، مقدار کربوهیدرات محلول، پرولین، پروتئین های کل و کلسیم محلول جوانه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که صرف نظر از تیمارهای محلول پاشی، تحمل به سرمای جوانه ها از دی ماه تا بهمن ماه افزایش یافته و در اسفندماه کاهش نشان داد. در آزمایش اول، تیمار ترکیبی نفتالین استیک اسید 300 پی پی ام به همراه کلریدکلسیم 1 درصد سبب بیشترین تاخیر در ریزش برگ ها (20 روز تاخیر نسبت به شاهد) و همچنین 4 درجه سانتی گراد افزایش تحمل به یخ زدگی در جوانه ها (LT50 حاصل از نشت یونی) در سردترین ماه سال (بهمن ماه) در مقایسه با شاهد شدند. غلظت اسمولیت های سازگار کننده (کربوهیدرات های محلول، پرولین و پروتئین های کل) و فعالیت آنتی اکسیدانی جوانه ها در تیمار ترکیبی کلریدکلسیم 1 درصد و نفتالین استیک اسید افزایش چشم گیری نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. تیمار جداگانه نفتالین استیک اسید و در ترکیب با کلریدکلسیم 1 درصد فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز جوانه ها را افزایش داد. در آزمایش دوم تیمار 1 درصد کلریدکلسیم (33/21- درجه سانتی گراد) و 3 درصد سولفات پتاسیم (88/21- درجه سانتی گراد) باعث افزایش تحمل یخ زدگی جوانه ها نسبت به شاهد (68/17 درجه سانتی گراد) شد. فعالیت سوپراکسید د

اثرات تنش خشکی بر پنج پایه ی پیوندشده و غیر پیوندی بادام به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. پایه های رویشی GF677، گارنم و یک هیبرید بادام هلوی محلی به علاوه پایه-های بذری بادام ( رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوند شده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس و تیمارهای تنش شامل نگهداری پتانسیل ماتریکس آب خاک در حد 3/- مگا پاسکال (شاهد)، 9/- مگا پاسکال (تنش متوسط) و 5/1- مگا پاسکال (تنش شدید) بودند. سطح تنش به مدت چهار هفته در گیاهان حفظ شد سپس صفات مورد نظر ثبت گردید. تنش خشکی باعث افزایش نسبت وزن تر و خشک ریشه به ساقه، وزن ویژه برگ، محتوای قندهای محلول، غلظت پرولین آزاد برگ و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شامل سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، فلورسانس اولیه کلروفیل، غلظت اسید ابسیزیک و پتاسیم در برگ شد. همچنین تنش خشکی منجر به کاهش پتانسیل آب برگ، محتوای نسبی آب برگ، رشد شاخه و رشد قطری پایه و پیوندک، وزن تر و خشک اندام ها، سطح برگ محتوای کلروفیل و شاخص Fv/Fm، غلظت آهن کل و ازت برگ گردید. همه پایه های مورد مطالعه پاسخ های مشابهی به تنش خشکی نشان دادند، اما شدت این پاسخ ها در پایه ها متفاوت بود همچنین نتایج نشان داد تاثیر پذیری پایه های پیوندی از تنش خشکی کمتر از پایه های غیر پیوندی است علاوه بر این در پاسخ به تنش خشکی، میزان تغییرات و دامنه نوسان صفات ارزیابی شده در بین پایه های غیر پیوندی در مقایسه با پایه های پیوند شده بسیار بیشتر بود. به طور کلی تاثیر تنش خشکی روی پایه های بادام بذری، GF677 و هیبرید محلی نسبتا مشابه بود و پایه های مذکور به طور معنی داری کمتر از گارنم تحت تاثیر خشکی قرار گرفتند. پایه ی هلوی بذری تحت تنش بیشترین افت در ویژگی های اندازه گیری شده را نشان داد. براساس نتایج فلورسانس کلوفیل به عنوان شاخصی ساده برای ارزیابی میزان تحمل به خشکی پایه های بادام در شرایط تنش شدید خشکی پیشنهاد می شود.

بیماریهای قارچی بهویژه سفیدک سطحی باعث خسارت زیادی به عملکرد و کیفیت میوه انگور میشوند. بهمنظور تسهیل انتقال ژن، یک سیستم کارآمد القای کالوس جنینزا، تولید جنین سوماتیکی و باززایی برای شش رقم انگور مهم ایرانی شامل بیدانه سفید، بیدانه قرمز، فخری، شاهانی، عسکری و یاقوتی و دو رقم خارجی تامسون سیدلس و فلیم سیدلس ارائه شد. برای القای کالوس جنینزا، بساکها در محیط MS حاوی نه ترکیب مختلف D-4,2( 5/2 ،5 و 01 میکروموالر( و BAP( 0 ،2 و 4 میکروموالر( کشت شدند. ارقام واکنشهای متفاوتی به ترکیب-های مختلف از تنظیمکنندههای رشد نشان دادند و باالترین درصد کالوس جنینزا در ارقام عسکری )22/33 درصد( و بیدانه سفید )35/32 درصد( مشاهده شد. سه محیط 0 -حاوی 2 میکرموالر BAP + 0 میکروموالر D-4,2 ،2 -حاوی 2 میکروموالر BAP و 3 -فاقد تنظیم- کنندههای رشد برای بلوغ جنینهای سوماتیکی استفاده شد. باالترین تعداد جنین سوماتیکی در ارقام فخری و عسکری در محیط حاوی 2 میکرموالر BAP + 0 میکروموالر D-4,2 ،برای یاقوتی در محیط حاوی 2 میکروموالر BAP و در ارقام بیدانه سفید، بیدانه قرمز و تامسون سیدلس در محیط فاقد تنظیمکنندههای رشد مشاهده شد. سپس جنینهای سوماتیکی به محیط جوانهزنی با دو ترکیب تنظیمکنندههای اسمزی 0 -5/1 میکروموالر BAP و 2 -5/2 میکروموالر BA + 0/1 میکروموالر NAA انتقال داده شدند. جنینهای با ریشه طویل و سرشاخه غیرنرمال طی جوانهزنی در محیط MS حاوی 5/2 میکروموالر BA + 0/1 میکروموالر مشاهده شدند. درصد باززایی در محیط WPM( 72/27 درصد( بیشتر از محیط MS( 22/55 درصد( بود. بهطورکلی بیشترین جنینزایی سوماتیکی و باززایی در ارقام عسکری، بیدانه سفید، تامسون سیدلس و بیدانه قرمز مشاهده شد. ژنهای PR1 ،کیتیناز و بتا -0 و 3 -گلوکاناز به صورت توام و از طریق آگروباکتریوم سویه LBA4404 به رقم تجاری بیدانه سفید منتقل شدند. یک پروتوکل بهینه انتقال به واسطه آگروباکتریوم در انگور بیدانه سفید از طریق بررسی مدت تلقیح )5 ،01 ،05 و 21 دقیقه(، دوره همکشتی )24 ،47 و 22 ساعت(، نوع بافت جنینزا )کالوس جنینزا و جنین سوماتیکی( و پالسمید )پالسمید 0 و 2 )توسعه داده شد. بهترین نتایج از مدت تلقیح 01 دقیقه، دوره همکشتی به میزان 47 ساعت، استفاده از کالوس جنینزا و پالسمید نوع 0 به دست آمد. بیشترین کارآمدی انتقال ژن )7/2 درصد( در کالوسهای تلقیح شده ب

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی برخی پایه های هیبرید سیب، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 11 ژنوتیپ حاصل از برنامه اصلاح پایه های سیب شامل AR1 تا AR11 به همراه پایه  به عنوان شاهد متحمل در دو تیمار آبیاری 40 و 80 درصد ظرفیت زراعی اجرا شد. در این پژوهش فاکتورهای فیزیولوژیکی، شامل: هدایت روزنه ای، تعرق،C زیر روزنه، هدایت مزوفیلی، فتوسنتز، کارایی مصرف آب، محتوی نسبی آب برگ، دمای سطح برگ، دمای بخش درونی تاج، فلورسانس کلروفیل (FFmFvFvFm)، شاخص سبزینگی، پایداری غشاء سلولی، ویژگی های بیوشیمیایی شامل: فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز گایاکول، کاتالاز، غلظت مالون دی آلدئید، رادیکال آزاد پراکسید هیدروژن، پرولین برگ، قندهای محلول کل، پروتئین کل، میزان کلروفیل aو ، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، در مراحل مختلف پس از اعمال تنش (3 و 9 هفته پس از شروع آزمایش) ارزیابی گردید. همین طور صفات رشدی شامل: ارتفاع نسبی گیاه، قطر نسبی تنه،، نسبت برگدهی، سطح برگ و در انتهای آزمایش وزن تر و خشک شاخه، ریشه و برگ، بیوماس کل و سیستم ریشه ای گیاهان به لحاظ عمق وگسترش ریشه، تعداد ریشه های نازک (با قطر کمتر از 2 میلی متر) و ریشه های ضخیم (با قطر بیشتر از 2 میلی متر)، نسبت وزن خشک ریشه به شاخه و ساقه اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم فزار آماری SAS و مقایسه میانگین ها به روش آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد ژنوتیپ پایه های موردمطالعه به لحاظ خصوصیات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رشدی تفاوت معنی داری در سطح 1% از خود نشان دادند. تیمار تنش خشکی پارامترهای فوق را تحت تاثیر قرارداد و باعث کاهش آنها گردید اما تاثیر آن در ژنوتیپ پایه های مختلف متفاوت بود. تحت تنش خشکی، بیشترین مقادیر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در ژنوتیپ پایه های ARAR و کمترین آن در ژنوتیپ پایه های AR3,AR6,AR7,AR9 ثبت گردید. به لحاظ صفات رشدی ژنوتیپ پایه های سیب به سه دسته:1-ژنوتیپ پایه های کم رشد ,AR8,AR11،2- متوسط رشد ,AR2,AR5,AR10 و 3- پر رشد،AR3,AR6,AR7,AR9 تقسیم شدند. ژنوتیپ پایه های پر رشد دارای بیشترین بیوماس خارج از خاک و کمترین نسبت وزن خشک ریشه به شاخه و ساقه، ژنوتیپ پایه های کم

زیستگاه های طبیعی فندق عمدتاً در مناطق شمال و شمال غرب ایران در استان های گیلان و اردبیل قرار دارند. جنگل فندقلو بزرگ ترین خزانه ژنی فندق در شمال غرب ایران است. محدود شدن توسط کوه های بلند، دارا بودن هوای نیمه سرد و غنای تنوع گیاهی این زیستگاه را نسبت به سایر خزانه های ژنی شمال غرب ایران متمایز کرده است. مطالعه حاضر باهدف بررسی تنوع ژنتیکی برخی ژنوتیپ های فندق در فندقلو با استفاده از ویژگی های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی و ارزیابی روابط خویشاوندی بین برخی جمعیت های فندق در استان های اردبیل و گیلان انجام شد. در پژوهش اول تنوع مورفولوژیکی 70 ژنوتیپ فندق زیستگاه فندقلو بر اساس 12 صفت کمّی و 21 صفت کیفی بررسی شد. بر اساس آماره های توصیفی بیشترین تنوع در صفات مربوط به مغز، پوشینه و شکل میوه مشاهده شد. فندق های جنگل فندقلو به طور میانگین اندازه مغز و میوه کوچک تر و وزن کمتر ولی درصد مغز بالایی نسبت به فندق های نواحی دیگر کشور داشتند. بیشترین همبستگی در صفات کمّی بین طول مغز و ضخامت مغز(878/0r =)، طول میوه و ضخامت میوه (875/0r =)، طول برگ و پهنای برگ (774/0r =)، درصد مغز و شاخص کلروفیل (617/0r =) و در صفات کیفی بین تراکم شاخه و پاجوش دهی (487/0r =) و صفات انحنای رد پایه میوه و اندازه رد مادگی (352/0r =) مشاهده شد. تجزیه به مولفه های اصلی در مورد صفات کمّی نشان داد که 4 مولفه اصلی اول مسئول 5/74 درصد و در مورد صفات کیفی 9 مولفه اصلی اول مسئول 3/64 درصد کل تغییرات بود. داده های به دست آمده توسط روش تجزیه به مولفه اصلی و تجزیه کلاستر به روش UPGMA بر اساس صفات کمّی ژنوتیپ های بررسی شده را در هفت گروه و بر اساس صفات کیفی در هشت گروه خوشه بندی نمود. تنوع ژنتیکی ژنوتیپ ها از موقعیت جغرافیایی آن ها تبعیت نمی کرد. نتایج این پژوهش نشان داد که درختان فندق جنگل فندقلو دارای تنوع مورفولوژیکی بالایی بوده و می توان از این تنوع ژنتیکی در برنامه های آتی اصلاح نژاد استفاده نمود. در پژوهش دوم بیست ژنوتیپ برتر فندق ازنظر صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی از بین70 ژنوتیپ قبلاً بررسی شده انتخاب و علامت گذاری شدند. ده صفت مربوط به ابعاد میوه و مغز و ترکیبات فیتوشیمیایی (درصد روغن، پروتئین و کربوهیدرات در مغز و غلظت تاکسول در برگ های مسن) در این ژنوتیپ ها اندازه گیری شد. به منظور بررسی اثرات احت

غربال ارقام توت فرنگی در پاسخ به دماهای پایین بر اساس شاخص های آسیب سرما، برخی ویژگی های فیزیولوژیکی و خصوصیات رشد رویشی و زایشی 21 رقم توت فرنگی در سه آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول تحمل به سرمای ارقام توت فرنگی تحت تاثیر یخبندان های طبیعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قاملو ( دهگلان، استان کردستان) مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمایش از سال 1392 به مدت دو سال در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. بر اساس نتایج این آزمایش، درصد بقای ارقام همبستگی مثبت و معنی داری با محتوی آب نسبی طوقه، غلظت کلروفیل برگ، تعداد برگ، طول دوره گلدهی، تعداد گل آذین، تعداد گل، طول دوره میوه دهی، تعداد میوه، وزن میوه و عملکرد بوته داشت. همچنین همبستگی منفی و معنی داری بین درصد بقاء با اندازه سطح برگ، غلظت نیتروژن برگ، نشت یونی برگ و طوقه، آسیب یخزدگی برگ و طوقه، شدت قهوه ای شدن بافت طوقه ودمای LT50 برگ و طوقه مشاهده شد. بر اساس شاخص های ارزیابی آسیب یخزدگی، ارقام کراسنی برگ، کویین الیزا، داچنیتسا، آروماس، کردستان، آلیسو و یالوا به عنوان ارقام متحمل به سرما و ارقام سلوا، تنسی بیوتی، پاجارو، چندلر، بلیک مور، گاویوتا و مک دونانس به عنوان ارقام حساس به سرما شناسایی شدند. در آزمایش دوم هفت رقم توت فرنگی که بر اساس نتایج آزمایش اول دارای درجات مختلفی از تحمل به سرمای زمستان بودند شامل ارقام کراسنی برگ، کویین الیزا، کردستان، یالوا، چندلر، بلیک مور و تنسی بیوتی انتخاب و در شرایط سرمادهی کنترل شده با استفاده از اتاقک سرماساز ترموگرادیان، تحت تاثیر دماهای پایین (4+، 5-، 10-، 15-، 20- و 25- درجه سانتی گراد) بصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج این آزمایش نشان داد با کاهش دما، محتوی آب نسبی برگ، غلظت کلروفیل برگ، مولفه های فلورسنس کلروفیل و فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز(SOD)و پراکسیداز(POD) کاهش یافت در حالیکه میزان نشت یونی، شاخص آسیب یخزدگی، غلظت کربوهیدرات های محلول، پرولین، پروتئین های محلول، آسکوربیک اسید(AsA) و پراکسیداسیون چربی های غشاء (MDA) در برگ و طوقه افزایش یافت. در ارقام متحمل به سرما ( کراسنی برگ، کویین الیزا و کردستان) میزان نشت یونی، آسیب یخزدگی، غلظت پرولین، محتوی پروتئین محلول و غلظت M

هدف از این پژوهش، بررسی اثرات تیمارهای پس از برداشت آب گرم و برخی ترکیبات شیمیایی شامل متیل جاسمونات، اسید سالیسیلیک، 1-متیل سیکلو پروپن، پوترسین، کلرید کلسیم و دی فنیل آمین در القاء مقاومت به سرمازدگی و اندازه گیری پارامترهای ظاهری و کیفی میوه خرمالو رقم کرج طی نگهداری در انبار سرد بوده است. میوه ها در مرحله بلوغ تجاری برداشت شده و جهت اعما تیمار بلافاصله به آزمایشگاه منقل شدند. تیمار آب گرم بهترین تیمار در این پژوهش معرفی شد. تیمار با دی فنیل آمین طی نگهداری خرمالو در انبار با دمای پایین از توسعه علائم سرمازدگی در میوه جلوگیری کرد. کاربرد برونزاد پوترسین به ویژه با غلظت 5 میلی مولار تا حدودی وانست از خسارت سرمازدگی بکاهد. در این مطالعه برای اولین بار تاثیر اسید سالیسیلیک بر افزایش مقاومت به سرمازدگی انباری مطالعه و گزارش شد. تیمار ترکیبی سالیسیلیک اسید و آب گرم نتوانست به صورت همگرا باعث توسعه عمر انباری خرمالو شود. غلظت های 2% و 4% کلرید کلسیم باعث حفظ سفتی میوه و فعالیت آنزیم کاتالاز و کاهش پراکسیداسیون لیپید و نشت یونی شدند. به طور کلی متیل جاسمونات توانست باعث کاهش خسارت سرمازدگی تحت دمای پایین انبار شود. میزان فعالیت آنزیم های گالاکتوروناز، آ سی سی سنتاز و آ سی سی اکسیداز در میوه های تیمار شده با آب گرم و 1-MCP کاهش یافت که البته آب گرم در این زمینه موفق تر عمل نمود.

این پژوهش در قالب پنج آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول، مقاومت به سرمای 15 رقم انگور (بیدانه سفید، بیدانه قرمز، پرلت، تامسون سیدلس، تبرزه، خلیلی، ریش بابا، روبی، شاهانی، صاحبی، عسگری، فخری، گزنه ای، لعل و یاقوتی) بعد از اعمال تیمارهای سرمایی (محدوده دمایی 4- تا ºC28-) با استفاده از چهار روش (نشت یونی، آزمون تترازولیوم، قهوه ای شدن اکسایشی و سبز شدن جوانه ها پس از انجماد) طی چهار مرحله آبان، دی، اسفند و فروردین ارزیابی و ارتباط بین مقاومت به سرما و غلظت کربوهیدرات و پروتئین های محلول، پرولین، محتوای آب، فنول کل و مالون د ی آلدهید در این ارقام طی این مدت بررسی شد. در آزمایش دوم، تغییرات فصلی در مقادیر LT50، قندهای محلول (ساکاروز، گلوکز، فروکتوز و رافینوز)، نشاسته و اسید ابسیزیک جوانه در سه رقم انگور خلیلی، عسگری و پرلت طی شش مرحله در فصل خواب ارزیابی شد. در سومین آزمایش، اثر کاربرد آخر فصل سه سطح اوره (0، 1 و 2 درصد) و سه سطح سولفات پتاسیم (0، 5/1 و 3 درصد) بر تحمل یخ زدگی، ذخایر کربوهیدراتی و نیتروژنی جوانه های انگور رقم بیدانه سفید طی مرحله شروع سازگاری به سرما، سازگاری کامل و خروج از سازگاری مشخص شد. در چهارمین آزمایش، اثر کاربرد برگی غلظت های مختلف (0، 50، 100 و 200 میکرومولار) اسید ابسیزیک روی تحمل به سرما و برخی صفات فیزیولوژیک انگور رقم بیدانه سفید بررسی شد و در آزمایش پنجم، تغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اُکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز) و تبادلات گازی در پاسخ به کاربرد برگی غلظت های ذکر شده اسید ابسیزیک روی انگور رقم بیدانه سفید تحت تنش سرما مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش اول بین مقاومت به سرمای برآورد شده با تمامی روش ها همبستگی بالایی مشاهده شد. بیشترین مقاومت به سرما در مرحله سازگاری کامل به سرما در دی ماه مشاهده شد.در روش نشت یونی مقاومت به سرمای ارقام در دی ماه از 13/19- (رقم یاقوتی) تا ºC82/23- (رقم خلیلی) متفاوت بود. بر اساس مقادیر LT50محاسبه شده با روش نشت یونی و آزمون تترازولیوم ارقام مورد بررسی در آزمایش اول به سه دسته مقاوم به سرما (خلیلی، فخری، شاهانی، تبرزه، بیدانه قرمز، بیدانه سفید و گزنه ای)، نیمه مقاوم (عسگری، صاحبی، ریش بابا، تامسون سیدلس و لعل،) و حساس به سرما (روبی سیدلس، پرلت و یاقوتی) گروه بندی شد